poniedziałek, 28 lutego 2011

Roślny pierwotnie wodne


Rośliny pierwotnie wodne
Typ: Glaukocystofity
  • Jednokomórkowe
  • Liczą tylko kilka gatunków
  • Samożywne
  • Rozmnażają się wyłącznie bezpłciowo.
  • Chloroplasty glaukocystofitów zachowały wiele cech pierwotnych, które zanikły u bardziej zaawansowanych ewolucyjnie chloroplastów krasnorostów, zielenic i roślin lądowych. Posiadają one dwie błony, między którymi zachowała się pozostałość ściany peptydoglikanowej, typowej dla sinic. Ich tylakoidy są ułożone brzeżnie, a nie jak u innych roślin w stosy. Występuje u nich jedynie
    chlorofil a,  obecne są również fikobiliny, karoten i ksantofile. Uległy daleko posuniętemu uproszczeniu w stosunku do sinic.


Typ: Krasnorosty
  • Wielokomórkowe glony (rzadko jednokomórkowe)
  • Samożywne.
  • Obejmują około 5000 gatunków.
  • Mogą mieć budowę nitkowatą lub bardziej złożoną- plechową: listkowate, płatowate, walcowate. Plecha nie ma budowy tankowej, lecz ciasno ułożonych nici.
  • Ściana komórkowa zbudowana z celulozy i amorficznego śluzu, zawierającego agar (substancja żelująca, której głównym składnikiem jest galaktoza- cukier trudno przyswajalny przez człowieka).
  • Materiałem zapasowym krasnorostów jest skrobia krasnorostowa, substancje lipidowe.
  • Chloroplasty krasnorostów są czerwone. Posiadają chlorofil a i d oraz fikobiliny (fikoerytrynę- nadaje im czerwoną barwę i fikocyjaninę). Są rozmieszczone pojedynczo a nie w stosach.
  • Żyją najgłębiej (do 260m. pod wodą) ze względu na zawartość fikoerytryny, która pochłania najlepiej przenikające wodę światło niebieskozielone.
  • Krasnorosty rozmnażają się na drodze oogamii przez nieruchome gamety męskie tzw. spermacja oraz żeńskie- karpogonia. Podczas rozmnażania płciowego do lęgni zasysane są przez włostek spermacja zawarte w plemni, gdyż nie posiadają wici, które dawałyby im zdolność do ruchu.
  • Mogą rozmnażać się bezpłciowo poprzez zarodniki, które również nie posiadają wici.
  • Występuje przemiana pokoleń, która czasami jest dość specyficzna, skomplikowana.
  • Większość krasnorostów żyje w wodach słonych i mają wtedy czerwony kolor, ale żabirośl żyje w wodach słodkich i jest zielona.
  • Wykorzystywane są w kuchni japońskiej i chińskiej.
  • Krasnorosty tworzą również rafy koralowe.


Typ: Zielenice
  • Jednokomórkowe lub wielokomórkowe
  • Samożywne.
  • Występują zarówno w wodach słodkich jak i słonych.
  • Obejmują około 9000 gatunków.
  • Charakteryzują się zieloną barwą chloroplastów., które są zebrane w grupy, choć nie tak wyraźne jak u roślin lądowych.
  • W skład barwników asymilacyjnych wchodzą chlorofil a i b, ksantofile, karoteny.
  • Substancją zapasową jest u nich głównie skrobia, lecz zdarza się, że również jest to inulina.
  • Jednokomórkowe zielenice posiadają wici, mogą być osłonięte ścianą komórkową.
  • Wielokomórkowce cechują się kształtem plechowatym; wykształcają niby-liście, niby-łodygę, niby-korzenie.
  • Rozmnażają się bezpłciowo za pomocą uwicionych lub nieruchomych zarodników lub poprzez fragmentację plechy.
  • Większość zielenic może się również rozmnażać płciowo, przy czym gamety mogą być niezróżnicowane (izogamia), częściowa zróżnicowane- anizogamia lub też zróżnicowane na plemniki i komórki jajowe (oogamia).
  • Zwykle występuje u nich przemiana pokoleń, w której u jednych dominuje gametofit, u drugich zaś sporofit.
  • Zielenice dzielimy na cztery klasy, które różnią się budową komórki oraz typem cytokinezy:
    1. Zielenice właściwe
          Podział cytoplazmy: wrzeciono kariokinetyczne zanika, a w płaszczyźnie komórki pojawia się fikoplast (wiązka mikrotubul). Rozdziela on jądra potomne. Nowa ściana komórkowa jest tworzona równolegle do fikoplastu, pomiędzy jego włóknami.
          Budowa: jednokomórkowce (z wicią lub bez), formy kolonijne, wielokomórkowe o rozmaicie ukształtowanym ciele.
          Żyją w środowisku wodnym, aktywnie pływając (tak jak toczek) lub swobodnie i biernie unosząc się w wodzie (tak jak gwiazdoszek).  Inne prowadzą osiadły tryb życia i mają formę mniej lub bardziej rozgałęzionych nici.
          Cykl życiowy przedstawiciela zielenicy właściwej:
                                                                                 I.      Podczas rozmnażania płciowego gameta (+) łączy się z gametą (-) w diploidalną zygotę.
                                                                               II.      Zachodzi mejoza.
                                                                             III.      W wyniku mejozy powstają cztery haploidalne komórki dwie (+) i dwie (-).
                                                                             IV.      Obydwa typy rozmnażają się bezpłciowo przez mitozę po czym znów przystępują do podziału płciowego.
    1. Watkowe
          Podział cytoplazmy: wrzeciono kariokinetyczne jest trwałe (nie zanika). Ściana komórkowa tworzy się od brzegu do środka komórki. W końcowej fazie cytokinezy "przecina" wrzeciono podziałowe.
          Budowa: wielokomórkowe
          Żyją w wodach słonych.
          Cykl życiowy watki:
                                                                                 I.      Męskie i żeńskie osobniki haploidalne wytwarzają dwuwiciowe gamety, które w zależności od gatunku są izogametami lub anizogametami.
                                                                               II.      Para gamet zlewa się tworząc diploidalną ruchliwą zygotę.
                                                                             III.      Każda zygota osiada na podłożu i tworzy dojrzałego diploidalnego osobnika
                                                                            IV.      Specjalne komórki diploidalnego pokolenia dzielą się mejotycznie, tworząc haploidalne pływki.
                                                                              V.      Z każdej pływki rozwija się wielokomórkowy haploidalny osobnik męski lub żeński.
    1. Ramienicowe
          Podział cytoplazmy: wrzeciono kariokinetyczne nie zanika, ale przybiera kształt beczki. Nowa ściana komórkowa formuje się prostopadle do jego mikrotubul. Tak przekształcone wrzeciono nazywamy fragmoplastem. Ta cytokineza jest typowa dla roślin lądowych .
          Budowa: jednokomórkowe, kolonijne, nitkowate lub formy plechowe. Np. komórki desmidii są płaskie i mocno przewężone w połowie. Wzdłuż tego przewężenia przebiega podział komórki. Każdą komórkę potomną stanowi połówka komórki macierzystej, która dobudowuje sobie sama drugą część. W środku jest jądro komórkowe.
          Przykładem może być skrętnica, której chloroplasty są spiralnie skręcone.
Innym gatunkiem jest złożona z wielokomórkowej plechy ramienica, która porasta dno jezior.
    1. Prazynofity
          Najmniejsza klasa zielenic.
          Budowa: jednokomórkowe wiciowce bez ściany celulozowej. Okryte są drobnymi łuseczkami zbudowanymi z polisacharydów.

2 komentarze: